Q: Được biết, mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 11/2023/TT-BGDĐT về việc bãi bỏ Thông tư 23/2014/TT-BGDĐT ngày 18/7/2014 quy định về đào tạo chất lượng cao trình độ đại học. Chúng ta nên hiểu nội dung của Thông tư mới này như thế nào cho đúng, thưa PGS?
A: Việc bãi bỏ Thông tư số 23/2014/TT-BGDĐT là cần thiết và phù hợp với quy định của Luật Giáo dục đại học 2018 và thực tế triển khai các chương trình chất lượng cao tại các trường đại học nói chung và Trường Đại học Ngoại thương nói riêng.
Trước đây, Thông tư 23 được ban hành căn cứ trên Luật giáo dục đại học năm 2012, trong đó, Luật này quy định về trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo trong việc xây dựng tiêu chí của chương trình, quản lý, giám sát mức thu học phí của chương trình.
Tuy nhiên, theo quy định của Luật Giáo dục đại học 2018, khái niệm chương trình đào tạo chất lượng cao đã không được đề cập đến nữa. Với sự ra đời của Luật giáo dục đại học 2018, các cơ sở giáo dục đại học được tự chủ phát triển các loại chương trình đào tạo, trong đó có thể có cả các chương trình có tên gọi là chất lượng cao, miễn là đáp ứng các quy định chung về chuẩn chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học quy định tại Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT ngày 22/6/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, quy định về học phí quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, và các quy định khác có liên quan đến tuyển sinh, kiểm định,… Do vậy, việc bãi bỏ Thông tư 23 là cần thiết và phù hợp với bối cảnh mới.
Q: Xin PGS cho biết, việc bãi bỏ Thông tư 23/2014/TT-BGDĐT có ảnh hưởng đến đào tạo và tuyển sinh trong năm 2023 và những năm tới của các chương trình chất lượng cao tại Trường Đại học Ngoại thương hay không?
A: Xin được khẳng định: Việc bãi bỏ Thông tư 23/2014/TT-BGDĐT không ảnh hưởng đến công tác đào tạo các chương trình CLC hiện tại, cũng như tuyển sinh và đào tạo trong năm 2023 và những năm tới của các chương trình chất lượng cao tại Trường Đại học Ngoại thương.
Với sự ra đời của Luật giáo dục đại học 2018, việc xây dựng và phát triển các chương trình chất lượng cao và các loại chương trình khác nhau thuộc quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học. Từ nay, các trường đại học có thể dùng khái niệm “chất lượng cao” để đặt tên cho chương trình của mình, mà không còn bị ràng buộc bởi các điều kiện quy định trong Thông tư 23. Điều quan trọng là, trường đại học phải khẳng định được chất lượng của chương trình, giải trình được với các bên liên quan và toàn xã hội về những gì trường đã cam kết về chuẩn đầu ra và các điều kiện đảm bảo chất lượng để tương xứng với cái tên đó.
Chương trình chất lượng cao tại Trường Đại học Ngoại thương được xây dựng với chuẩn đầu ra và các điều kiện đảm bảo chất lượng cao hơn so với chương trình tiêu chuẩn, và đáp ứng ở mức độ cao vượt trội so với các chuẩn quy định tại Thông tư 23. Các chương trình này được xây dựng dựa trên triết lý giáo dục của trường “Giáo dục hướng tới khai phóng, gắn với thực tiễn; nuôi dưỡng tính trung thực, tinh thần trách nhiệm và năng lực sáng tạo”. Đồng thời, ba nguyên tắc xuyên suốt trong phát triển chương trình “Căn bản – Mở – Linh hoạt” đảm bảo các chương trình cung cấp cho sinh viên nền tảng chuyên môn và kỹ năng vững chắc cho ngành nghề đào tạo, tạo sự kết nối, công nhận lẫn nhau với các chương trình đào tạo của các trường đối tác trên thế giới và với các chương trình ở các bậc học tiếp theo, thêm vào đó, cấu trúc chương trình linh hoạt cho phép sinh viên lựa chọn lộ trình học theo khả năng, lựa chọn các hướng chuyên sâu theo mong muốn phát triển của bản thân. Các chương trình chất lượng cao của trường đã có sinh viên tốt nghiệp đều thực hiện kiểm định quốc tế, và đáp ứng các các yêu cầu của một chương trình đào tạo theo quy định.
Trong thời gian tới, Nhà trường vẫn tiếp tục triển khai các chương trình đào tạo chất lượng cao và thực hiện cải tiến liên tục, kiểm định quốc tế định kỳ theo quy định.
Như vậy, cũng có thể nói, việc bãi bỏ Thông tư 23 càng tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường trong việc phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao.
Q: Có thể thấy, các chương trình chất lượng cao của trường trong những năm qua đã khẳng định được danh tiếng trong hệ thống giáo dục đại học của Việt Nam. Vậy về dài hạn, nhà trường có những định hướng gì cho nhóm chương trình này, thưa PGS?
A: Các chương trình chất lượng cao của Trường Đại học Ngoại thương trong thời gian qua đã cung cấp nguồn nhân lực quan trọng cho tiến trình phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam. Bối cảnh mới của thế giới và của Việt Nam cho chúng ta thấy những lợi thế và cơ hội mới của Việt Nam trong phát triển kinh tế, đồng thời với đó là thách thức trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về nguồn nhân lực chất lượng cao.
Từ những khoá đầu tiên, sinh viên các chương trình chất lượng cao, cũng như các chương trình định hướng nghề nghiệp và phát triển quốc tế của nhà trường đã giành được những thành tích và giải thưởng nổi bật ở các cuộc thi và sân chơi kiến thức, tài năng, chuyên môn, khởi nghiệp ở trong và ngoài nước, mà tiêu biểu và gần đây nhất chính là Top 10 thế giới cuộc thi Global Case Competition at Harvard 2023 với 4/5 thành viên là sinh viên CLC của cơ sở II TPHCM; Á quân vòng chung kết quốc gia cuộc thi HSBC Business Case Competition 2023 với 2/4 thành viên là sinh viên CLC tại trụ sở chính Hà Nội; Quán quân toàn cầu kỳ thi tháng 6/2021 môn Báo cáo tài chính của ACCA là sinh viên chương trình CLC Kế toán-Kiểm toán định hướng nghề nghiệp quốc tế ACCA; Giải đồng toàn quốc hạng mục Digital tại cuộc thi danh giá Vietnam Young Lions 2023 là tân sinh viên năm nhất chương trình CLC định hướng phát triển quốc tế Digital Marketing…
Với những nền tảng, thế mạnh đào tạo đã vun đắp trong suốt thời gian qua và những điều kiện phát triển thuận lợi, Trường Đại học Ngoại thương đã và sẽ liên tục cải tiến, cập nhật các chương trình đào tạo chất lượng cao theo hướng tích hợp các chuẩn quốc tế vào các trụ cột chuyên môn của chương trình, tăng tính linh hoạt, lồng ghép các mô hình khai phá năng lực sáng tạo và kỹ năng làm việc thực chiến trong môi trường quốc tế của sinh viên. Trường cũng đã định vị rõ ràng các chương trình chất lượng cao và sẽ đẩy mạnh công nhận lẫn nhau với các trường đại học/tổ chức nước ngoài có uy tín trên thế giới, nhằm tiếp tục khẳng định danh tiếng của nhà trường trong phát triển nguồn lực cho xây dựng đất nước.
